غایت ازین مرقومۀ کلام « درد » در راستی مسئله ــ بازشناسی انگیزه های مادی ومینویی دردِ فردی ، خانوادگی وگروهی مردم ما ــ درسه سده اخیر رویداد های تاریخ سیاسی کشور خراسان ــ افغانستان می باشد.
چون جُستاروسخن راندن در مورد مولدین « درد » در کره خاکی ما لزوم گسترده و قابل پژوهش بیشتر ژرف تر می خواهد ــ که تا پای سیاست اقلیمی و اقتصادی کشورهای پیشرفته جهان را ، به دادگاه سنجش جنایت علیه بشریت بکشاند .
اما بگونه ویژه سخن وجدانی دراین نوشته ، بازکاوی واژه « درد » و نفوذ منفی و دلخراش آن بالای مردم ما را به دادگاه پیمایش احساس اخلاقی شهروندان درد کشیدۀ کشور خویش قرار می دهیم :